Ochrona przed pożarem czy wybuchem danego obiektu obejmuje szereg działań, począwszy od prawidłowego projektu, następnie stosowania odpowiednich zabezpieczeń, a kończąc na równie istotnej sprawie, choć często bagatelizowanej, a mianowicie szkoleniu ludzi.
Naszym zadaniem jest zminimalizowanie ryzyka powstania w/w zdarzeń, lub ewentualnie minimalizacji ich skutków.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami za stan bezpieczeństwa w obiekcie odpowiada zarządca, użytkownik bądź administrator obiektu.
- dokument zabezpieczenia przed wybuchem wraz z oceną ryzyka wystąpienia wybuchu,
Pracodawca, przed udostępnieniem miejsca pracy w którym może wystąpić atmosfera wybuchowa, powinien sporządzić dokument zabezpieczenia przed wybuchem, na podstawie oceny ryzyka wystąpienia wybuchu.
W przypadku gdy miejsce pracy, znajdujące się w nim urządzenia lub organizacja pracy zostały poddane zmianom mogącym mieć wpływ na wynik oceny ryzyka, pracodawca powinien niezwłocznie dokonać aktualizacji dokumentu.
Sytuacje w których nie jest wymagany w/w dokument:
- używanie urządzeń spalających paliwa gazowe, określonych w przepisach dotyczących zasadniczych wymagań dla urządzeń spalających paliwa gazowe;
- używanie środków transportu lądowego, morskiego, lotniczego lub śródlądowego, do których stosuje się przepisy odpowiednich umów międzynarodowych oraz przepisy wdrażające umowy międzynarodowe;
- produkcja, używanie, przechowywanie i transport materiałów wybuchowych lub nietrwałych substancji chemicznych;
- zakłady górniczy oraz zakłady, do których mają zastosowanie przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego;
- miejsca przeznaczone bezpośrednio do opieki medycznej nad pacjentami.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej (Dz. U. Nr 138, poz. 931).
- ocena zagrożenia wybuchem,
W obiektach i na terenach przyległych, gdzie są prowadzone procesy technologiczne z użyciem materiałów mogących wytworzyć mieszaniny wybuchowe lub w których materiały takie są magazynowane, dokonuje się oceny zagrożenia wybuchem.
Ocena zagrożenia wybuchem obejmuje wskazanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem, wyznaczenie w pomieszczeniach i przestrzeniach zewnętrznych odpowiednich stref zagrożenia wybuchem wraz z opracowaniem graficznej dokumentacji klasyfikacyjnej oraz wskazanie czynników mogących w nich zainicjować zapłon.
Oceny zagrożenia wybuchem dokonują: inwestor, projektant lub użytkownik decydujący o procesie technologicznym.
Ocena zagrożenia wybuchem może stanowić część oceny ryzyka wybuchu, o której mowa powyżej.
- instrukcja bezpieczeństwa pożarowego,
Instrukcję bezpieczeństwa pożarowego mają obowiązek zapewnić właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich. Instrukcja nie jest wymagana dla obiektów lub ich części, jeżeli nie występuje w nich strefa zagrożenia wybuchem, a ponadto:
- kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę pożarową nie przekracza 1 000 m3;
- kubatura brutto budynku inwentarskiego nie przekracza 1 500 m3;
- powierzchnia strefy pożarowej obiektu innego niż budynek nie przekracza 1 000 m2.
Instrukcja ta może stanowić w obiektach produkcyjnych, magazynowych i inwentarskich część instrukcji technologiczno-ruchowej, a w obiektach znajdujących się na terenach zamkniętych, służących obronności państwa oraz obiektach zlokalizowanych na terenach zakładów karnych i aresztów śledczych część planu ochrony lub działań ratowniczych.
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego jest poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na 2 lata, a także po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 109, poz. 719).
- plany dróg ewakuacyjnych oraz rozmieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego,
Plany dróg ewakuacyjnych, rozmieszczenia podręcznego sprzętu gaśniczego są częścią Instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, a ponadto w celu zapewnienia sprawnej ewakuacji umieszczane są one na drogach ewakuacyjnych, przy wyjściach na te drogi, itp.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 109, poz. 719).
- projekty systemów sygnalizacji pożarowej,
Stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej, obejmującego urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze, a także urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, jest wymagane w:
- budynkach handlowych lub wystawowych:
- jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 5 000 m2,
- wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 2 500 m2;
- teatrach o liczbie miejsc powyżej 300;
- kinach o liczbie miejsc powyżej 600;
- budynkach o liczbie miejsc służących celom gastronomicznym powyżej 300;
- salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powyżej 1 500;
- szpitalach, z wyjątkiem psychiatrycznych, oraz w sanatoriach - o liczbie łóżek powyżej 200 w budynku;
- szpitalach psychiatrycznych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
- domach pomocy społecznej i ośrodkach rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
- zakładach pracy zatrudniających powyżej 100 osób niepełnosprawnych w budynku;
- budynkach użyteczności publicznej wysokich i wysokościowych;
- budynkach zamieszkania zbiorowego, w których przewidywany okres pobytu tych samych osób przekracza trzy doby, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 200;
- budynkach zamieszkania zbiorowego niewymienionych w punkcie poprzednim, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 50;
- archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych;
- muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej;
- ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o zasięgu krajowym, wojewódzkim i w urzędach obsługujących organy administracji rządowej;
- centralach telefonicznych o pojemności powyżej 10 000 numerów i centralach telefonicznych tranzytowych o pojemności 5 000-0 000 numerów, o znaczeniu miejscowym lub regionalnym;
- garażach podziemnych, w których strefa pożarowa przekracza 1 500 m2 lub obejmujących więcej niż jedną kondygnację podziemną;
- stacjach metra i stacjach kolei podziemnych;
- dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczes nego przebywania powyżej 500 osób;
- bankach, w których strefa pożarowa zawierająca salę operacyjną ma powierzchnię przekraczającą 500 m2;
- bibliotekach, których zbiory w całości lub w części tworzą narodowy zasób biblioteczny.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 109, poz. 719).
- projekty sieci hydrantowej,
Hydranty 25 muszą być stosowane w strefach pożarowych zakwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL:
- na każdej kondygnacji budynku wysokiego i wysokościowego, z wyjątkiem kondygnacji obejmującej wyłącznie strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV;
- na każdej kondygnacji budynku innego niż tymczasowy, niskiego i średniowysokiego:
- w strefie pożarowej o powierzchni przekraczającej 200 m2, zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V,
- w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL III:
- o powierzchni przekraczającej 200 m2 w budynku średniowysokim, przy czym jeżeli jest to strefa pożarowa obejmująca tylko pierwszą kondygnację nadziemną, a nad nią znajdują się wyłącznie strefy pożarowe ZL IV, jedynie wtedy, gdy powierzchnia tej strefy pożarowej przekracza 1 000 m2,
- o powierzchni przekraczającej 1 000 m2 w budynku niskim.
Hydranty 33 muszą być stosowane w garażu:
- jednokondygnacyjnym zamkniętym o więcej niż 10 stanowiskach postojowych;
- wielokondygnacyjnym.
Hydranty 52 muszą być stosowane:
- w strefie pożarowej produkcyjnej i magazynowej o gęstości obciążenia ogniowego przekraczającej 500 MJ/m2 i powierzchni przekraczającej 200 m2;
- w strefie pożarowej produkcyjnej i magazynowej o gęstości obciążenia ogniowego nieprzekraczającej 500 MJ/m2, w której znajduje się pomieszczenie o powierzchni przekraczającej 100 m2 i gęstości obciążenia ogniowego przekraczającej 1 000 MJ/m2;
- przy wejściu do pomieszczeń magazynowych lub technicznych o powierzchni przekraczającej 200 m2 i gęstości obciążenia ogniowego przekraczającej 500 MJ/m2, usytuowanych w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, znajdującej się w budynku niskim albo średniowysokim.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 109, poz. 719).
- opinie dotyczące określenia przyczyny pożaru,
- dokumentacja zakładu stwarzającego zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej,
- określenie rodzaju i ilości znajdujących się w zakładzie substancji niebezpiecznych, decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o zwiększonym ryzyku lub zakładu o dużym ryzyku,
- zgłoszenie zakładu o zwiększonym ryzyku lub zakładu o dużym ryzyku właściwemu organowi Państwowej Straży Pożarnej oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska,
- program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym,
- raport o bezpieczeństwie,
- wewnętrzny plan operacyjno-ratowniczy.
- operat przeciwpożarowy, który niezbędny jest podczas składania wniosku o zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów.